Stadsrechtechten - Steden in Nederland - Informatie Overzicht
Stadsrechten in Nederland
_________________________________________________________________________________
Welke Nederlandse steden hebben in de loop van de geschiedenis stadrechten verkregen? Op deze vraag vindt u het antwoord op deze pagina. Stadrechten werden trouwens al door de Romeinen verleend. Echter vooral in de Middeleeuwen was het voor steden belangrijk om stadsrechten te verkrijgen. Stadrechten zorgden ervoor de steden het recht kregen om bepaalde zaken te doen. Bijvoorbeeld het bouwen van een stadsmuur en het recht om tol te heffen. Stadsrechten zijn een onderdeel van een feodaal systeem waarbij een landheer stadsrechten verleende aan een stad. Vaak had hij er zelf belang bij omdat hij een deel van de geinde gelden zelf opeiste. Een aantal steden verkreeg pas stadsrechten aan het begin van de 19e eeuw van Lodewijk Napoleon, die De Links op deze pagina verwijzen naar uitgebreide informatie en staat er achter een naam (*) vindt u meer informatie via de links aan de rechter bovenzijde van deze pagina.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
In het onderstaande overzicht vindt u de steden in Nederland met stadsrechten. Eerst wordt de naam van de stad genoemd (op alfabetiche volgorde), dan de huidige provincie en daarna het jaar (voor zover bekend) waarop de stadsrechten zijn verleend.
- Aardenburg (Zeeland) 1127
- Abbekerk (Noord-Holland) 1414
- Alkmaar (Noord-Holland) 1254
- Almelo (Overijssel) 1394
- Ameide (Zuid-Holland) 1277
- Amersfoort (Utrecht) 1259
- Ammerstol (Zuid-Holland) 1322
- Amsterdam (Noord-Holland) 1306
- Appingedam (Groningen) 1327
- Arnemuiden (Zeeland) 1574
- Arnhem (Gelderland) 1233
- Asperen (Gelderland) 1314
- Assen (Drenthe) 1809
- Austerlitz (Utrecht) 1806
- Axel (Zeeland) 1213
- Baarn (Utrecht) ca. 1350
- Barsingerhorn (Noord-Holland) 1415
- Batenburg (Gelderland) 1349
- Bergen op Zoom (Noord-Brabant) 1198-1212
- Berlikum (Friesland) 1355
- Beverwijk (Noord-Holland) 1298
- Biervliet (Zeeland) 1183
- Bolsward (Friesland) 1455
- Borculo (Gelderland) 1375
- Breda (Noord-Brabant) 1198-1212
- Bredevoort (Gelderland) 1388
- Brielle (Zuid-Holland) 1306
- Bronkhorst (Gelderland) 1482
- Brouwershaven (Zeeland) 1403
- Bunschoten (Utrecht) 1383
- Buren (Gelderland) 1395
- Coevorden (Drenthe) 1408
- Culemborg (Gelderland) 1318
- Delden (Overijssel) 1333
- Delft (Zuid-Holland) 1246
- Delfzijl (Groningen) 1825
- Deventer (Overijssel) 1236
- Doesburg (Gelderland) 1237
- Doetinchem (Gelderland) 1236
- Dokkum (Friesland) 1298
- Domburg (Zeeland) 1220
- Echt (Limburg) 1343
- Edam (Noord-Holland) 1357
- Eembrugge (Utrecht) 1300
- Eemnes-Binnen (Utrecht) 1439
- Eemnes-Buiten (Utrecht) 1352
- Eindhoven (Noord-Brabant) 1232
- Elburg (Gelderland) 1233
- Enkhuizen (Noord-Holland) 1355
- Enschede (Overijssel) 1325
- Franeker (Friesland) 1374
- Geertruidenberg (Noord-Brabant) 1213
- Geervliet (Zeeland) 1381
- Gendt (Gelderland) 1233
- Genemuiden (Overijssel) 1275
- Gennep (Noord-Brabant) ruim voor 1371
- Goedereede (Zuid-Holland) 1312
- Goes (Zeeland) 1405
- Goor (Overijssel) 1263
- Gorinchem (Zuid-Holland) 1322
- Gouda (Zuid-Holland) 1272
- Grafhorst (Overijssel) 1333
- Gramsbergen (Overijssel) 1442
- Grave (Noord-Brabant) 1233
- 's-Gravenhage (Zuid-Holland) 1806 (Den Haag)
- 's-Gravenzande (Zuid-Holland) 1246
- Groenlo (Gelderland) 1277
- Grootebroek (Noord-Holland) 1364
- Haarlem (Noord-Holland) 1245
- Haastrecht (Zuid-Holland) 1396
- Hagestein (Utrecht) 1362
- Hardenberg (Overijssel) 1362
- Harderwijk (Gelderland) 1231
- Harlingen (Friesland) 1234
- Hasselt (Overijssel) 1252
- Hattem (Gelderland) 1299
- Heen vliet (Zeeland) 1469
- 's-Heerenberg (Gelderland) 1379
- Helmond (Noord-Brabant) 1232
- Hem (Noord-Holland) 1414
- 's-Hertogenbosch (Noord-Brabant) 1184 (Den Bosch)
- Heukelum (Gelderland) 1391
- Heusden (Noord-Brabant) 1318
- Hindeloopen (Friesland) 1225
- Hoogwoud (Freisland) 1414
- Hoorn (Noord-Holland) 1357
- Huissen (Gelderland) 1314
- Hulst (Zeeland) 1180
- IJlst (Friesland) 1268
- IJsselstein (Utrecht) 1331
- IJzendijke (Zeeland) 1303
- Kampen (Overijssel) 1236
- Kessel (Limburg) 1312
- Klundert (Noord-Brabant) 1357
- Kortgene (Zeeland) 1431
- Laag-Keppel (Gelderland) 1404
- Langedijk (Noord-Holland) 1415
- Leerdam (Zuid-Holland) 1407
- Leeuwarden (Friesland) 1285
- Leiden (Zuid-Holland) 1266
- Lochem (Gelderland) 1233
- Maasbommel (Gelderland) 1328
- Maassluis (Zuid-Holland) 1811
- Maastricht (1204)
- Medemblik (Noord-Holland) 1289
- Megen (Noord-Brabant) 1357
- Meppel (Drenthe) 1644/1809
- Middelburg (Zeeland) 1217
- Monnickendam (Noord-Holland) 1355
- Montfoort (Utrecht) 1329
- Montfort (Limburg) 1294
- Muiden (Noord-Holland) 1296
- Naarden (Noord-Holland) 1255
- Nieuwpoort (Zuid-Holland) 1283
- Nieuwstadt (Limburg) 1263
- Nijkerk (Gelderland) 1413
- Nijmegen (Gelderland) 1230
- Oisterwijk (Noord-Brabant) 1230
- Oldenzaal (Overijssel) 1249
- Ommen (Overijssel) 1248
- Oostburg (Zeeland) 1237
- Oosterhout (Noord-Brabant) 1809
- Ootmarsum (Overijssel) 1325
- Oss (Noord-Brabant) 1399
- Oudewater (Utrecht) 1265
- Philippine (Zeeland) 1506
- Purmerend (Noord-Holland) 1410
- Ravenstein (Noord-Brabant) 1380
- Reimerswaal (Zeeland) 1374
- Rhenen (Utrecht) 1264
- Rijssen (Overijssel) 1243
- Roermond (Limburg) 1231
- Roosendaal (Noord-Brabant) 1809
- Rotterdam (Zuid-Holland) 1340
- Schagen (Noord-Holland) 1415
- Schellinkhout (Noord-Holland) 1402
- Schiedam (Zuid-Holland) 1275
- Schoonhoven (Zuid-Holland) 1280
- Sint Anna ter Muiden (Zeeland) 1242
- Sint-Maartensdijk (Zeeland) 1491
- Sint-Oedenrode (Noord-Brabant) 1232
- Sittard (Limburg) 1243
- Sloten (Friesland) 1426
- Sluis (Zeeland) 1290
- Sneek (Friesland) 1456
- Spanbroek (Noord-Holland) 1414
- Staverden (Gelderland) 1298
- Stavoren (Friesland) 1058-1068
- Stede Niedorp (Noord-Holland) 1415
- Steenbergen (Noord-Brabant) 1272
- Steenwijk (Overijssel) 1327
- Susteren (Limburg) 1276
- Terborg (Gelderland) 1419
- Terneuzen (Zeeland) 1584
- Texel (Noord-Holland) 1415
- Tholen (Zeeland) 1366
- Thorn (Limburg) 13e eeuw
- Tiel (Gelderland) 13e eeuw
- Tilburg (Noord-Brabant) 1809
- Utrecht (Utrecht) 1122
- Valkenburg (Limburg) 1452
- Veere (Zeeland) 1355
- Venlo (Limburg) 1343
- Vianen (Utrecht) 1336
- Vlaardingen (Zuid-Holland) 1273
- Vlissingen (Zeeland) 1315
- Vollenhove (Overijssel) 1354
- Vught (Noord-Brabant) 1621
- Waalwijk (Noord-Brabant) 1303
- Wageningen (Gelderland) 1263
- Weert (Limburg) 1414
- Weesp (Noord-Holland) 1355
- Wessem (Limburg) 1150-1329
- Westkapelle (Zeeland) 1223
- Westwoud (Noord-Holland) 1414
- Wieringen (Noord-Holland) 1432
- Wijk bij Duurstede (Utrecht) 1300
- Willemstad (Noord-Holland) 1585
- Wilsum (Overijssel) 1331
- Winkel (Noord-Holland) 1415
- Winschoten (Groningen) 1825
- Woerden (Utrecht) 1372
- Workum (Friesland) 1399
- Woudrichem (Noord-Brabant) 1284
- Zaandam (Noord-Holland) 1812
- Zaltbommel (Gelderland) 1231
- Zevenaar (Gelderland) 1487
- Zevenbergen (Noord-Brabant) 1427
- Zierikzee (Zeeland) 1248
- Zutphen (Gelderland) 1190
- Zwolle (Overijssel) 1230
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Van een aantal Nederlandse steden die zich wel als stad beschouwen zijn geen formele stadsrechten bekend. Onderstaand het overzicht
Diepenheim (Overijssel)
Ergens voor 1415 een soort stadsrecht verkregen. De bewijzen zouden zijn verwoest door brand in 1597.
Groningen (Groningen)
Geen formele stadsrechten. Vanaf 13e eeuw beschouwt Groningen zicht wel als de stad.
_________________________________________________________________________________